چکیده: اساس این گفت‏وگو بر پایه مدنیت و رابطه آن با توسعه شکل گرفته است. آقاى قاضى مرادى معتقدند وجود تضاد و درگیرى در جامعه امرى اجتناب‏ناپذیر است و براى رفع این تضادها اگر مدنیت ملاک قرار بگیرد، مسائل به طور مسالمت‏آمیز حل خواهد شد و الاّ خشونت غلبه پیدا خواهد کرد. ایشان مدنیت را به دو قسم اجتماعى و سیاسى تقسیم مى‏کند و در ادامه به بحث جایگاه مدنیت با هر دو قسم آن در تاریخ معاصر ایران مى‏پردازد. وى در خاتمه معتقدند سه جریان اندیشه سیاسى ایران معاصر یعنى جریان تفکر دینى، اندیشه ناسیونالیستى یا ملى و اندیشه چپ و متأثر از سوسیالیسم، هیچ کدام تعامل خوبى با مدنیت نداشته‏اند. مدنیت، عنصرى است که در حوزه‏هاى مختلف سیاسى، اجتماعى و فرهنگى نوعى سامان عقلانى را در جامعه ایجاد مى‏کند. این سامان که از درون عقلانیت مبتنى بر مدنیت به وجود مى‏آید، مى‏تواند زمینه‏ساز توسعه باشد. در مورد چگونگى رابطه مستقیم مدنیت و توسعه، مى‏توانم بگویم که در جوامع انسانى اختلاف و تمایزى میان منافع، مصالح و اهداف افراد، گروه‏ها، اقشار و طبقات اجتماعى وجود دارد. این اختلاف منافع، مصالح و اهداف باعث ایجاد تضادها و کشمکش‏هایى بین افراد، گروه‏هاى اجتماعى و طبقات مختلف مى‏شود. براى حل این اختلافات و کشمکش‏ها دو شیوه خشونت‏آمیز و مسالمت‏آمیز وجود دارد. کارکرد مدنیت این است که اختلافات و بحران‏هاى برآمده از تمایزات منافع و مصالح را به شیوه غیرسرکوب‏گرانه و مسالمت‏آمیز حل کند.